Το 1996, με το πρώτο έργο καταπολέμησης κουνουπιών μεγάλης κλίμακας της Οικοανάπτυξης μετά τη λήξη του ανθελονοσιακού αγώνα, εισάγαμε ως τεχνογνωσία και βασιζόμαστε έκτοτε κυρίως στην μεθοδολογία της προνυμφοκτονίας. Σήμερα είμαστε σε θέση να χρησιμοποιούμε ευρύτατα νέες τεχνολογίες σε σχέση με συλλογή και ανάλυση δεδομένων πεδίου και παρατηρήσεων γης. Με τα δεδομένα μεγάλου όγκου που συλλέγουμε, βελτιστοποιούμε το χρόνο λήψης αποφάσεων και υλοποίησης στοχευμένων χωρικά και χρονικά δράσεων και σε σχεδόν πραγματικό χρόνο ελέγχουμε την ποιότητα των έργων που υλοποιούμε σε 6 Περιφέρειες της χώρας (το 40% της επικρατείας). 

ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΚΟΥΝΟΥΠΙΩΝ 

Οι συνήθεις δράσεις, τουλάχιστον εκτός Ευρώπης, των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων καταπολέμησης κουνουπιών αφορούν κυρίως προαποφασισμένους ψεκασμούς, βασικά ακμαιοκτονίας και λιγότερο προνυμφοκτονίας, χωρίς απαραίτητα να έχουν προηγηθεί δειγματοληψίες. Η διαχείριση και περαιτέρω μελέτη των συλλεγόμενων δεδομένων πεδίου διεθνώς είναι συχνά χαμηλού επιπέδου. Η σημαντικότερη όμως πρόκληση στα έργα καταπολέμησης κουνουπιών μεγάλης κλίμακας σήμερα διεθνώς, είναι η εύρεση του βέλτιστου τρόπου, συναρτήσει της στοχοθέτησης και των διατιθέμενων πόρων, με τον οποίο μπορούν να ικανοποιηθούν οι 4 βασικές ανάγκες για την καλύτερη υλοποίηση των έργων:

  1. Η ανάγκη εγκατάστασης εκτεταμένων δικτύων παρακολούθησης πλειάδας παραμέτρων στο πεδίο (ebite)
  2. Η ανάγκη διαμόρφωσης εύχρηστων ηλεκτρονικών εφαρμογών για την ταχεία συλλογή και αποθήκευση των ανωτέρω δεδομένων (βλ. Ψηφιακή Εργαλειοθήκη)
  3. Η ανάγκη λειτουργίας ενός αποτελεσματικού συστήματος λήψης απόφασης (Decision Support System – DSS) που να αναλύει, ανασυνθέτει και συνδυάζει τα δεδομένα πεδίου με ανοιχτού τύπου δεδομένα (βλ. Ψηφιακή Εργαλειοθήκη)
  4. Η ανάγκη για καλύτερη ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση του ευρύτερου κοινού και επαγγελματικών κλάδων (επαγγελματίες υγείας, τουριστικοί παράγοντες, επαγγελματίες καταπολέμησης κλπ.) (βλ. Βιβλιοθήκη + Media)

Η ικανοποίηση των 4 αυτών αναγκών αποκτά βαρύνουσα σημασία όταν συμβάλλει και στην προάσπιση του αγαθού της Δημόσιας Υγείας από μεταδιδόμενες από κουνούπια ασθένειες. Και η Ελλάδα δυστυχώς έχει βρεθεί την τελευταία δεκαετία στο επίκεντρο δύο γεγονότων μεγάλης επιδημιολογικής σημασίας:

  1. Της επανεμφάνισης σποραδικών αυτόχθονων κρουσμάτων ελονοσίας (η σημαντικότερη μολυσματική ασθένεια στον κόσμο) σε άνω των δέκα διαφορετικών περιοχών της χώρας (η έκταση του εν λόγω φαινομένου δεν έχει προηγούμενο στην Ευρώπη μετά την δεκαετία του ’50). 
  2. Της εμφάνισης για πρώτη φορά από το 2010 και μετά, μιας σημαντικής επιδημίας, αυτής του Ιού του Δυτικού Νείλου (η σημαντικότερη μεταδιδόμενη με κουνούπια ενδημική ασθένεια σήμερα στην Ευρώπη), με επίκεντρο την Κεντρική Μακεδονία και το σύνολο των κρουσμάτων στην Ελλάδα έκτοτε να έχει υπερβεί τα 1.500 με πάνω από 1000 σοβαρές εγκεφαλίτιδες και 180 θανάτους. 

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ & Η ΠΡΟΣΈΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Ο μοναδικός τρόπος αντιμετώπισης των ασθενειών αυτών, ειδικά στην περίπτωση του Ιού του Δυτικού Νείλου είναι η καταπολέμηση κουνουπιών η οποία πρέπει να εφαρμοστεί σύμφωνα με τις αρχές της Ολοκληρωμένης Διαχείριση κουνουπιών. Σύμφωνα με την EMCA (European Mosquito Control Association) ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα διαχείρισης κουνουπιών:

  • Θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα στρατηγικών καταπολέμησης κουνουπιών, συμπεριλαμβανομένων φυσικών, βιολογικών, περιβαλλοντικών, εκπαιδευτικών και χημικών μεθόδων
  • Η επιλογή και ο χρόνος εφαρμογής μιας μεθόδου ή συνδυασμού μεθόδων θα πρέπει να βασίζεται σε δεδομένα επιδημιολογικής, εντομολογικής και περιβαλλοντικής  παρακολούθησης
  • Η σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων για την επίτευξη των αναμενόμενων αποτελεσμάτων, ιδίως όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος, θα πρέπει πάντα να αποτελεί κριτήριο προτεραιότητας για τη λήψη αποφάσεων για τον έλεγχο των κουνουπιών

Με τα ολοκληρωμένα έργα καταπολέμησης κουνουπιών που υλοποιούμε ικανοποιούμε τις βασικές αρχές της Ολοκληρωμένης Διαχείρισης και ανταποκρινόμαστε με επιτυχία στις σύγχρονες προκλήσεις που παρουσιάζονται. Με τα δεδομένα μεγάλου όγκου που συλλέγουμε, βελτιστοποιούμε το χρόνο λήψης αποφάσεων και υλοποίησης στοχευμένων χωρικά και χρονικά δράσεων και σε σχεδόν πραγματικό χρόνο ελέγχουμε την ποιότητα των έργων που υλοποιούμε. Δίνοντας πάντα έμφαση στη χρήση φιλικών προς το περιβάλλον και εξειδικευμένων για τα έντομα – στόχους μεθοδολογιών, οργανώνουμε, διαχειριζόμαστε και υλοποιούμε το σύνολο των έργων μας ώστε να ανταποκρίνονται στις πλέον αυστηρές προδιαγραφές που αφορούν:

  • στις απαιτήσεις των πελατών μας και τις συμβατικές μας υποχρεώσεις
  • στο φυσικό αντικείμενο της καταπολέμησης των κουνουπιών στο πεδίο
  • στην υποστήριξη των έργων (διοικητική, τεχνική και επιστημονική) στο πεδίο και στο γραφείο
  • σε θέματα διαφάνειας, επίβλεψης, επικοινωνίας και συνεργασίας με τις Αναθέτουσες Αρχές
  • σε θέματα δημοσιοποίησης της εξέλιξης του έργου στους πολίτες και την Τοπική Αυτοδιοίκηση αλλά και της συμμετοχής και ευαισθητοποίησης των πολιτών

10 καλεσ πρακτικεσ ΤΗΣ ΟΙΚΟΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Oι δέκα καλές πρακτικές που εφαρμόζει η Οικοανάπτυξη στα έργα καταπολέμησης μεγάλης κλίμακας είναι:

  1. Εγκατάσταση Δικτύων Συλλογής Δεδομένων πεδίου
  2. Λειτουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας καταχώρησης δεδομένων και διαχείρισης έργου (ebite)
  3. Eπιχειρησιακές προγνώσεις (μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης BoL, BAd, BAR)
  4. Συνεισφορά των επιχειρησιακών προγνώσεων στη λήψη απόφασης (DSS)
  5. Συστηματική και εκτεταμένη προνυμφοκτονία
  6. Χρήση εναέριων μέσων
  7. Έμφαση στο αστικό περιβάλλον
  8. Άμεση απόκριση επί τη βάσει πρωτοκόλλων
  9. Ευαισθητοποίηση και διαδραστικότητα
  10. Δικτύωση και διαμοιρασμός δεδομένων σε ευρωπαϊκό επίπεδο