Ο Ιός του Δυτικού Νείλου είναι μια λοιμώδης ασθένεια που έχει εμφανιστεί στην Ελλάδα για πρώτη φορά το 2010 στην Κεντρική Μακεδονία. Είναι πλέον μια ενδημική ασθένεια, εμφανίζεται σχεδόν κάθε χρόνο και η Ελλάδα συγκεντρώνει περίπου το 28% του συνόλου των κρουσμάτων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης (2087 επί συνόλου 7406 επιβεβαιωμένων κρουσμάτων).
Ο Ιός του Δυτικού Νείλου διατηρείται στο αίμα των άγριων πτηνών (αποδημητικά και επιδημητικά). Η πυκνότητα του ιού στα άγρια πτηνά είναι υψηλή με αποτελέσματα να αποτελούν πηγή μόλυνσης για τα κουνούπια, τα οποία εφόσον μολυνθούν μπορούν να μεταφέρουν τον ιό στους ανθρώπους. Στην περίπτωση αυτή, ένας στους 140 θα νοσήσει. Από το σύνολο των καταγεγραμμένων κρουσμάτων στην Ελλάδα, το 70% των ασθενών εμφανίζει επιπλοκές στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα.
Τα οικόσιτα πτηνά έχουν την ιδιαιτερότητα να αποτελούν μια πολύ αξιόπιστη πηγή πληροφορίας σχετικά με την κυκλοφορία του ιού του Δυτικού Νείλου σε μια περιοχή. Σε αντίθεση με τα άγρια πτηνά, δεν έχουν υψηλά ποσοστά ιαιμίας αλλά με απλές οροβιολογικές μεθόδους, μπορεί να ελεγχθεί αν και κατά πόσο έχουν έρθει σε επαφή με τον ιό του Δυτικού Νείλου στο πρόσφατο παρελθόν.
Για τον λόγο αυτό, από το 2010 και μετά, η Οικοανάπτυξη προχώρησε στην δημιουργία ενός δικτύου παρακολούθησης κυκλοφορίας του ΙΔΝ (παράλληλα με την ανίχνευση του ΙΔΝ σε pools κουνουπιών Culex pipiens που ενέχεται στη μετάδοση του ιού), αρχικά χρησιμοποιώντας περιστέρια σε συνεργασία με ιδιοκτήτες περιστερώνων και στη συνέχεια χρησιμοποιώντας οικόσιτα ορνίθια (ηλικίας κάτω των 6 μηνών) σε συνεργασία με ιδιοκτήτες ορνιθώνων. Έκτοτε, το δίκτυο αυτό έχει επεκταθεί σε 180 οικισμούς σε 4 Περιφέρειες της χώρας (Κεντρική Μακεδονία, Θεσσαλία, Δυτική Ελλάδα και Κρήτη), και η Οικοανάπτυξη διενεργεί τακτικές αιμοληψίες (2-3 ετησίως) σε 900 περίπου οικόσιτα ορνίθια.
Φέτος για πρώτη φορά, για τη σταθεροποίηση του δικτύου και τη διασφάλιση νεοσσών 40 ημερών, η Οικοανάπτυξη ανέλαβε την πρωτοβουλία για την προμήθεια νεοσσών σε παλαιότερους ή νέους συνεργάτες-ιδιοκτήτες ορνιθώνων σε 30 οικισμούς πέντε περιφερειακών ενοτήτων της Κεντρικής Μακεδονίας έως τα τέλη Μαρτίου. Η προθυμία των συγκεκριμένων ιδιοκτητών να συμμετάσχουν στην νέα αυτή πρωτοβουλία της Οικοανάπτυξης έχει να κάνει με την σχέση εμπιστοσύνης που έχει οικοδομηθεί τα τελευταία χρόνια.
Η συγκεκριμένη δράση εξελίσσεται παράλληλα με τη μεγάλη φυσική παρουσία της Οικοανάπτυξης σε οικισμούς υψηλού κινδύνου σε σχέση με τον ΙΔΝ, όπου πέραν της κλασικής προνυμφοκτονίας, διενεργούνται δράσεις καταπολέμησης πόρτα-πόρτα (σε πάνω από 30.000 σπίτια σε 100 οικισμούς υψηλού κινδύνου της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας κάθε χρόνο). Εφόσον τα αποτελέσματα είναι ικανοποιητικά, στόχος το επόμενο έτος είναι η ενίσχυση του δικτύου παρακολούθησης για τον ιό του Δυτικού Νείλου με τη προμήθεια ορνιθίων σε περισσότερους οικισμούς (100) και πέραν της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.